İklim değişikliği haberciliğinde sorunlar ve çözümler

Getting your Trinity Audio player ready...

Rosalind Donald, Miami Florida’da toplumun iklim değişikliğini genel hatlarıyla nasıl kavradığını araştırmaya başladığında iklim değişikliğinin etkenlerinin ve etkilerinin ne şekilde haberleştirildiğiyle, yerel halka nasıl iletildiğiyle ilgilendi.

Daha önceleri gazetecilik yapan şimdi ise Columbia Üniversitesi’nde araştırmacı ve doktora öğrencisi olan Donald, “İklim değişikliği ağır çekim bir felaket,” diyor.

Miami’ de yerel halkı dinledikten sonra iklim değişikliğinin olması gerektiği kadar ciddiye alınmadığı Donald için açıklık kazanmış. Daha da önemlisi, yapılan haberler genellikle bir kenara itilmiş ya da gettolaştırılmış.

“Birçok harika gazeteci iklim değişikliği haberleri yapıyor. Yaptıkları haberlerin çoğu gazetelerin arka sayfalarındaki bilim ve çevre haberleri köşelerinde veya internet üzerinden yayınlanıyor,” diyor Donald.

Donald, iklim krizi haberleri yapmanın çok daha pozitif ve disiplinlerarası yöntemleri olduğunu düşünüyor. Farklı habercilik alanlarından gazetecilerin standart, bilim odaklı anlatımın dışında, iklim kriziyle bağlantılı yeni açılar yakalayan kendilerine has haberler yazma fırsatları var.

Columbia Üniversitesi’nde araştırmacı ve Doktora öğrencisi Rosalind Donald, Oregon Üniversitesi’nin “Demystifying Media” serilerinden birinde konuşuyor. (OR Media aracılığıyla)

İklim değişikliği haberi yapma mücadelesi

“İklim değişikliği haberciliğinin problemi, konuyla ilgili haberlerin büyük kısmının olumsuz olması,” diyor Donald, “Bu durum iklim değişikliğinin uzaklarda bir yerde, insanları etkilemeyen bir şey olarak görülmesini pekiştiriyor,” diye ekliyor.

Genellikle, iklim değişikliği haberciliği, halkı bu olgunun arka planındaki bilimsellik ve rakamlar konusunda bilgilendirmekten ibaret oluyor. Verilere bu kadar odaklanıldığında, gazeteciler haberin en önemli bileşenini, insan faktörünü gözden kaçırabiliyorlar.

İnsanların hikâyelerinin dinlendiği toplantılar düzenleyen Donald, “İnsanların bu konuya dair söyledikleri, tamamıyla onların kimlikleri ve güzel bir hayat yaşamak denince ne düşündükleri ile ilgili,” diyor.

Gazetecilerin, kendi haber alanlarının somut etkileri olsun ya da olmasın, konuya dahil insanları dinlemeye zaman ayırdıklarında, yeni ve daha proaktif bir anlatımın ortaya çıktığını ileri sürüyor Donald. Birlikte çalışmak ve insanlarla bağ kurmak, iklim değişikliğini normalleştirmenin ve haberleştirmenin en etkili yolu. Nihayetinde, bu herkesi etkileyen bir konu.

Amerika Birleşik Devletleri’nde toplumun iklim değişikliği haberleri üzerine görüşleri.(Pew Araştırma Merkezi aracılığıyla)

İklim değişikliği haberlerinin içeriklerini güçlendirmek

Her alanda iklim değişikliğine bağlanabilecek bir haber mutlaka var. Kilit nokta ise haberlere farklı açılardan bakmak. İletişimin önemli bir parçası olabilmesi için her haberin bilim ve istatistik öncülüğünde yazılması gerekmiyor.

  1. Altyapıya odaklan

Bütün altyapılar iklim değişikliği nedeniyle zarar görmeye müsait ve çökmüş bir altyapı yükselen deniz seviyesinden veya eriyen buzullardan çok daha önemli bir mevcut tehdit.

Her şirket, inşa sırasında iklim değişikliğini hesaba katmıyor ve Donald’ın açıklamasına göre, daha fazla beton, bir su baskını durumunda suyu emecek daha az alan anlamına geliyor. Diğer taraftan, yirminci yüzyılın başlarından kalma yapılar ve binaların bazıları çökmeye yüz tutmuş durumda.

Tüm bunlar insanları ve günlük hayatlarını nasıl yaşadıklarını etkiliyor.

  1. Sanat ve kültür alanında yaratıcı ol

İklim değişikliğinin olumsuz tarafına odaklanan bir habercilik ile halkı eğitmek ve halka farkındalık kazandırmak için yapılan olumlu şeyler kolayca gözden kaçabiliyor.

Xavier Cortada gibi sanatçılar yeteneklerini, iklim değişikliğinin etkileri konusunda farkındalık yaratmak için kullanıyorlar. Cortada, Miami bölgesinde düşük rakımda ev sahipleriyle birlikte çalışarak 2018 Aralık ayında “Underwater Homeowners’ Association”, “Sualtı Ev Sahipleri Derneği” isimli bir çalışma yaptı.

İklim değişikliğine farkındalık kazandırmak amacıyla, ev sahipleri bahçelerine üzerlerinde evlerini sular altında bırakmaya yetecek su seviyesi artışını gösteren -foot ölçüsü cinsinden- rakamlar yazan birer tabela koydular. Cortada, bilim insanları ve toplum önderleri ile ortaklık içinde halka açık toplantılar düzenleyerek bölgedeki ev sahiplerini iklim değişikliğinin etkilerine dikkat çekme konusunda eğitmeye devam ediyor.

Underwater Homeowners’ Association (Xavier Cortada aracılığıyla)
  1. Yeme-içme faktörünü göz önünde bulundur

Gıda alanından haberler, yerel ve uluslararası ölçekte iklim değişikliğine dikkat çekmenin etkili yollarından biri.

İklim değişikliği mevsimleri ve besin maddelerinin nasıl, ne zaman, nerede büyüyeceğini etkiliyor. Sonuç olarak, besin tedarik zincirleri tehlike altında, çiftçiler ve tarım işçileri göçe zorlanıyor, tarımsal geçim kaynakları tehdit ediliyor.

Besin, insanların iklim değişikliği etrafında bir iletişim kurabilmesi için anahtar bir mekanizma. İnsanların görebildiği dahası tadabildiği bir şey bu ve gazeteciler için haber olanakları sunuyor. 

  1. Toplum haberciliğine odaklan

İklim değişikliği haberleri çoğunlukla veri ve bilimsellikle dolu ve duygusallıktan yoksun. Okur haberle bağ kurabilmeli, böylelikle konuya angaje olabilir.

Donald gazetecileri iklim değişikliği haberleri yaparlarken kendi ve kendi halklarının deneyimlerinden yola çıkmaya teşvik ediyor. Haberi halk için anlam ifade eden, yerel gül bahçesi ya da bir göl gibi şeylere bağlamak konuyu çok iyi anlatabiliyor. Gazeteciler yerel bir gazetede neyin okurun dikkatini yakalayacağını göz ününde bulundurmalılar.

“Kendinizle başlayın,” diyor Donald. “Sizin konuya nasıl baktığınızı düşünün ve kendi toplumunuzla bağ kurun.”

  1. İklim değişikliği hakkında bilgi edin

Gazetecilerin iklim bilimi konusunda temel seviyede bir anlayışa sahip olmaları önemli ve bu konuda gazeteciler düşünülerek tasarlanmış kaynaklar mevcut. Örneğin, Climate Communication, Amerika Birleşik Devletleri’nde Climate Matters in the Newsroom (Haber Odasında İklim Sorunları) eğitimleri veriyor ve daha fazla öğrenmek isteyen gazetecilere kaynaklar sunuyor. Society of Environmental JournalistsEarth Journalism Network gibi ve daha birçok örgüt, konuyla ilgili kılavuzlar ve dersler veriyor.

Gazeteciler araştırma yapsalar bile konuyla ilgili her şeyi anlayamazlar. Donald, gazetecilere zor konuları anlaşılır kılmak için bilim insanlarıyla işbirliğinde bulunmalarını veya onlara ulaşmalarını öneriyor. Gazetecilerin üzerinde çalışması gereken iklim değişikliği bilgilerinin büyük kısmı çok komplike, bu nedenle farklı uzmanlık alanlarından kişilerden konuyu dinlemek anlamayı kolaylaştırabilir.

  1. Editöründen destek iste

Editörler, işbirliğine dayalı bir ortamın gelişmesine yardımcı olarak ve birden fazla haber masasının iklim değişikliği haberleri yapmasına olanak tanıyarak haber odası kültürünü değiştirebilirler. Ayrıca eğitimler düzenleyerek, farklı gazeteci ve tasarımcı ekipleri bu haberler üzerinde çalışmaya teşvik ederek yardımcı olabilirler.

“Uzman görüşe sahip daha fazla insan iklim değişikliği haberi yaptığında veya bu konu üzerine konuştuğunda, konu hakkındaki tartışmalar ve konuşmalar çok daha sofistike bir hâl alıyor,” diyor Donald.


Bu içerik daha önce ijnet.org‘da yayınlanmıştır.

Bu metni Berke Necdet Üstünkök Covering Climate Now projesi kapsamında Türkçeleştirdi.

Subscribe
Bildir
guest
0 Yorum
Inline Feedbacks
View all comments
İlginizi çekebilir