Rehber: Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi nasıl kullanılır?

Şimdi size güneşli bir pazar günü mahallenizdeki büfede bulamayacağınız bir gazeteden bahsedeceğim. Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi, 1957’den beri kesintisiz olarak yayınlansa da popüler olduğu söylenemez. Ancak bazı şeylerin popüler değil işlevsel olması önemlidir. Gazete 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Kanunu ile çıkmaya başlamış ve 16 bin sayıdan fazla yayınlanmış. Şimdiye kadar çıkan sayılar 5.5 milyon sayfada yer alan 18 milyondan fazla ilandan oluşuyor. Sayılar hayret verici!

Bu yazıda Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’ne yakından bakıp, araştırmacıların ve gazetecilerin bu kaynağı kullanmasını kolaylaştırmaya çalışacağız.

Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi nedir ve nerede bulunur?

Gazeteyi, basitçe Türkiye’de kayıtlı şirketlerin bilgisinin bulunduğu bir yayın olarak tanımlayabiliriz. Yani adıyla benzer biçimde gazetede şirketlerin sicili ya da bilgileri yer alır. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından yayınlanan gazeteyi etrafınızda pek sık göremeseniz de gazetenin fazlasıyla tıklanan bir internet sitesi var.

Nasıl kullanılır?

Peşinen söyleyelim, yayınlanan sayılar arasında araştırma yapmak isteyenlerin siteye üye olmaları gerekiyor. Bunun da iki basit yolu var: siteye e-Devlet aracılığıyla ya da sıfırdan üye olup ücretsiz tarama yapabilirsiniz. Üye olmak için e-posta adresi ve isim beyanı yeterli. 

Siteye giriş yaptıktan sonra yukarıda yer alan menü sekmesinden “İlan Görüntüleme” bölümüne girerek arama yapmaya başlayabilirsiniz.

Gazetede şirketleri bulmak için farklı yollar var. Öncelikle araştırma yaparken “ticaret sicil numarası” ve “ticaret unvanı” şeklinde ayrılan iki yoldan birini seçmeliyiz. Önemli bir noktanın altını çizeyim; iki yolu da kullanmak için aradığımız şirketin kayıtlı olduğu sicil müdürlüğünün hangi ilde olduğunu mutlaka biliyor olmanız gerekiyor. Ancak gözünüz korkmasın! İleride değineceğimiz üzere bu bilgiyi bulmak da gayet kolay.

Ticaret unvanını kullanarak arama yapmak

Şimdi “ticaret unvanı” seçeneğini kullanarak araştırma yapmayı deneyelim. Bu seçenek şirketlerin ismini baz alarak çalışıyor. Şirketin ismine dair en az beş karakter uzunluğunda bir unvan girip arama yapabilirsiniz. Elbette kayıtlı olduğu sicil müdürlüğünü de seçiyoruz. Peki bir şirketin hangi ilde olduğunu nasıl bileceğiz?
Şirketler internet sitelerinde çoğu zaman açık adreslerini ya da iletişim bilgilerini paylaşırlar. Mesela Rönesans Holding’i ele alalım. Şirketin internet sitesinde adres olarak Ankara görünüyor.

Sicil müdürlüğünü “Ankara” olarak seçip “Rönesans” şeklinde bir aramaya yapıldığında Rönesans Holding’e ait sonuçlar ortaya çıkıyor. Holding, 11 Mart 2024’te bir sayıya ilan vermiş. Gazete sekmesinde yer alan sembole tıkladığınızda gazeteye ulaşıp şirketin güncellemelerini okuyabilirsiniz.

Eğer aradığınız şirketin adresini bulamıyorsanız sitede işinizi kolaylaştıran bir bölüm daha var. Unvan sorgulama bölümüne gireceğiniz en az beş karakterlik sorgulamalar tüm Türkiye’deki şirketleri ortaya koyuyor. Yani böylece unvanını bildiğiniz ancak adreslerini bilmediğiniz şirketlerin kayıtlı olduğu sicil müdürlüğünü öğrenebiliyorsunuz.

Unvan bölümüne “Teyit” yazarak adının içinde teyit geçen tüm şirketleri sıraladık ve Teyit.org’un “Teyit Medya Anonim Şirketi” olarak Ankara’da kayıt kayıtlı olduğunu bulduk. Artık hem sicil müdürlüğü hem de unvan girerek şirketin tüm sicil gazetesi kayıtlarına ulaşabilirim.

Ticaret sicil numarası girerek aramak

Her şirketin sisteme kayıtlı bir ticaret sicil numarası var. Bu numaralar firmalara özgü ve biricik. Ticaret Sicili Gazetesi’nin diğer arama kategorisi de bu numaralar üzerinden çalışıyor.

Şirketlerin sicil numaralarını bulmak için internette minik aramalar yapmakta fayda var. Bazı şeffaf şirketler sicil numaralarını internet sitelerine açık olarak koyuyor. Şirketin “iletişim” ya da “hakkında” bölümüne baktığınızda eğer şanslıysanız sicil numarasını bulabilirsiniz.

Sicil numarası ve kayıtlı sicil müdürlüğü girildiği zaman şirketin yer aldığı sayılar sıralanacak. Numarayı girerken “%” işareti kullanmak da güzel bir kolaylaştırıcı. Eğer numaradan tam emin değilseniz ya da yaklaşık sonuçları da görmek isterseniz altı haneli numaranın sonuna yüzde koymak -”12345%” gibi- aradığınız şirketi bulma ihtimalinizi güçlendirecektir.

Eğer bir şirketin sicil numarasını internet sitesinde bulamadıysanız üzülmeyin, internette şirketlerin sicil numaralarını bulmanızı kolaylaştıracak yardımcı enstrümanlar var.

Şimdi mahallemdeki fırının sicil numarasını bulmayı deneyelim. Misbaşak isimli firmanın internet sitesinde sicil numarası yok. Ancak Ankara Ticaret Odası’nın internet sitesinde kısa bir araştırma yapmak numaraya ulaşmamı sağlıyor. Böylece artık sicil numarasını -“286513”- kullanarak şirket hakkında araştırma yapabilirim.

Benzer şekilde İstanbul Ticaret Odası da İstanbul’daki şirketlerin sicil numaralarını bulmak için size yardımcı oluyor. Yani şehirlerin ticaret odaları sicil numaralarını bulmak için ideal.

Açık kaynaklar yardımıyla şirketleri incelemek

Daha fazlasını isteyenler için bu alandaki önemli kaynaklardan biri de gazeteci Elif İnce tarafından hazırlanmış. İnternetten Kamusal Bilgiye Ulaşma Rehberi’ne göz atmakta fayda var.

Dijitalleşmenin araştırmacı gazetecileri bilgisayar başında birer Sherlock’a dönüştürdüğünü söylemek yanlış değil. Ancak sadece doğru yerlere bakıp, dijital araçları iyi kullanmak gerekiyor.

Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi, internetteki bilgileri doğrulamak için güzel bir kapı. Şimdiye kadar Teyit’te yayınlanan birçok analizi sonuçlandırmak için gazeteden yardım alındı. (bkz.: “Havalimanındaki restoran ve bu restoranın Bilal ve Sümeyye Erdoğan’la bağlantısı hakkındaki iddialar“, “Cem Yılmaz Bebek Otel’in ortağı değil“, “Sadat hakkındaki iddiaların perde arkasında neler var?“)