Günümüzde hepimizin bildiği gibi sosyal medya platformlarında bilgi çok hızlı şekilde yayılıyor ve bu yanıltıcı veya yanlış yönlendirici bilgilerle mücadeleyi zorlaştırıyor. Son dönemde yapay zekâ yoluyla üretilmiş haberler de güvenilirlik açısından soru işaretleri oluştursa da yapay zekâ aynı zamanda teyitleme amacıyla kullanılabilir. Bu yazıda haber teyitleme için yapay zekâ temelli bir doğrulama uygulaması olan Logically‘yi inceleyeceğiz.
Logically, 2017 yılında hükümetler dahil resmi kurumlarla işbirliği yaparak çevrimiçi iletişimde oluşan yanlış bilgi dolaşımını azaltmak amacıyla kuruldu. Uluslararası Doğruluk Kontrolü Ağı (IFCN) imzacılarından biri olan Logically, yapay zekânın yanı sıra veri bilimciler, mühendisler, analistler, geliştiriciler ve araştırmacılar gibi farklı disiplinlerden uzmanları bir araya getiriyor. Araştırma hizmetlerini Logically Intelligence olarak adlandırılan bir sistem üzerinden veren Logically, analistlere tehditleri tespit edebilmeleri için içerik analiz araçları da sağlıyor.
Logically nasıl çalışıyor?
Logically, güvenilirliği sorgulanan iddiaları yapay zekâyı kullanarak bir veri tabanından geçiriyor ve bunların güvenilirliğine dair bir puanlama yapıyor. Bu puanlama sürecinden sonra Logically çalışanları iddiaların doğrulunu belirlemek için kendileri de bir değerlendirme gerçekleştiriyor. Mart 2021’de başlattığı Logically Intelligence (LI) adlı bir hizmetle hükümetlere ve sivil toplum kuruluşlarına yanlış bilgiyi tanımlama konusunda yardımcı olmayı amaçlıyor. Bunu yaparken binlerce websitesi ve sosyal medya platformundan toplanan verileri analiz edip gruplandırmak için bir algoritma kullanıyor.
Logically, Ağustos 2020 ile Haziran 2022 arasında kullanıcıların çevrimiçi makalelerin güvenilirliğini ve bu makalelerde geçen iddiaları kontrol etmelerine yardımcı olmak için bir tarayıcı uzantısı da sundu.

Bağımsız doğrulama birimleri Logically Facts ile sosyal medya ortakları için de doğrulama ürünleri ve hizmetleri sunuyorlar. Eski Uluslararası Doğruluk Kontrolü Ağı Direktörü Baybars Örsek’in başkanlığını yaptığı bu birim, doğrulama çalışmalarının editoryal açıdan tamamen bağımsız olmasını sağlıyor. Sosyal medya platformlarına yönelik çalışmaları yürüten ekiplerin Logically ekibinin geri kalanından tamamen bağımsız olduğu da websitelerinde belirtilmiş.
Yanlış bilgiye karşı bir platform deneyimi
Logically, analiz ettiği iddiaların güvenilirliğini sorgulamak için 13 farklı veri analiz modeli kullanıyor ve bu modellerle milyonlarca veri noktasını analiz ediyor. Logically Intelligence platformuna entegre olan bu veri modelleri kaynak güvenilirliği, olası tehditlerin amacı ve duygu tespiti ile ilgili analizler yaparak kullanıcıları da uyarıyor. Bu özelliklere ve daha fazlasına sahip olan bu platformu ise sahte ve yanlış bilgilerin yayılmasından en fazla etkilenebilecek organizasyonlar kullanmakta. Bu organizasyonlara hükümetler, güvenlik güçleri, kamu sağlığı profesyonelleri ve seçim görevlileri örnek verilebilir.

TikTok’un kendi ağındaki yanlış bilgilendirmeyi sınırlamak için işe aldığı şirketlerden de birisi olan Logically, iş modeli ile BBC, Reuters, The New York Times ve The Washington Post gibi önemli haber kuruluşlarında yayınlandı ve AI Breakthrough Awards’da En İyi Yapay Zekâ Girişimi ödülünü kazandı. Ayrıca COVID-19 pandemisi için sağlıkla ilgili yanıltıcı bilgileri izleme konusundaki çalışmaları The New Yorker tarafından kullanıldı. Bunların dışında, Logically’nin kendi websitesi üzerinden analiz edilmiş iddiaların raporları da okuyuculara sunuluyor.
Logically, doğruluk ve güvenilirlik konusunda çevrimiçi ortamda önemli bir role sahip. Yapay zekâ destekli analizleri insan uzmanlığıyla birleştirerek yanlış ve manipülatif içerikleri tespit etme konusunda etkili bir çözüm sunuyor. Bu sayede çevrimiçi bilgi ekosistemine katkıda bulunan uygulama, doğru ve güvenilir bilgiye erişimi teşvik ediyor ve yanıltıcı bilginin yayılımına karşı önemli bir adımı temsil ediyor.
Bu yazı NewsLabTurkey ve Bilgi Üniversitesi İletişim Fakültesi işbirliği ile Dr. Sarphan Uzunoğlu’nun gözetiminde yürütülen CLAB projesi kapsamında yayınlanmıştır. Yazı oluşturulurken Bard kullanılmış, ardından da NewsLabTurkey editörlerince düzenlemeden geçirilmiştir.