Axios’un imzası olan kendine özgü, kısa ve öz yazma stili canlı bir anlatımla vakti az olan okurları hedefliyor. Nokta atışı cümlelere evet, bitmeyen tırnak içi alıntılamalara hayır.
Ortalama okur bir makaleye 26 saniye ayırıyor.
“Daha az yaz, daha fazlasını anlat.” ABD merkezli Axios dijital medya kuruluşunun şiarı bu. Axios, okurlarının ihtiyaç duydukları bilgiye hızla ulaşıp hayatlarına geri dönebilmeleri için, “kısa ve öz” denen bir yazı stili yarattı.
Bunun için önce okur alışkanlıklarını araştırdı ve insanların uzun haber okumaya ne vakti ne de sabrı olduğunu tespit etti. Uzun yazı sütunlarıyla keyfi kaçan okurlar günde 70 ila 400 arası bildirim alırken pek çok konuda yetersiz bilgilendiriliyordu.
Journalism.co.uk’un bir podcastine katılan Axios Genel Yayın Yönetmeni Sara Kehaulani Goo bunu şöyle özetliyor: “Okurların 2000 kelimelik makaleleri sonuna kadar okuyacağını düşünmek hepimizin hoşuna gitse de işin aslının böyle olmadığını biliyoruz.”
Kısa ve öz olmak yalnızca kelime sayısıyla ilgili değil; bu aynı zamanda haber yazım stiliyle de ilişkili. Axios’ta yayınlanmış herhangi bir habere bakın, kalın yazılmış paragrafları, nokta atışı cümleleri, net verileri ve pek çok boşluğu ve bunun yanında, eğer varsa tek tük alıntıyı fark edeceksiniz. Bunlar, mobil okurlar nezdinde okunabilirliği artırmak için yapıldı.
Unutulmaması gereken 6 kural var:
- Kendiniz için değil okurunuz için yazın
- Önemli bilgileri birer cümleyle özetleyin
- Samimi bir dille yazın
- Özne nesne fiil sırasına bağlı kalın
- Hızla göz gezdirilebilecek stil tutturun, mesela maddeler halinde yazın
- Daha az kelimeyle yazmanın yazıyı daha güçlü kılacağını unutmayın
Axios bunların yanında bir haberin ilk bakışta nasıl yer görüneceğini belirlemek üzere, kendi ürettiği bir kavram da geliştirdi: “Atomik birimler”. Mükemmel bir atomik birimde bir başlık, bir görsel (çizim ya da veri görseli) ve iki paragraf olur. İkinci paragraf “aksiyomları” içerir.
Aksiyomlar, bir yazının parçalarını oluşturan keskin ifadeler ve paragraflardır. İlki çoğunlukla (her zaman değil) şöyledir: “Bu neden önemli?” Bunun gibi, duruma göre kullanılabilecek yaklaşık 50 ifade vardır: “gerçeğe uygunluk”, “sayılara göre”, “karşı taraf”, “dediklerine göre” gibi.
Axios’ta işe başlayan herkes iki saatlik sıkı bir kurs ve sonrasında devam eden bir eğitimle kısa ve öz yazmayı öğreniyor. Axios, bununla kalmayıp haber yazma stilini kitaplar ve ücretsiz atölyeler aracılığıyla pazarlıyor da.
Goo’nun söylediğine göre bunun bir avantajı da, işe alım sürecini kolaylaştırması: Başvuranlara bu yazım tarzını benimseyip benimsemediklerini sorarsanız, uygun olmayan başvuru sahiplerini eleyebilirsiniz.
Peki bütün bunlar neden önemli? Son 2022 Reuters Enstitüsü Dijital Haber Raporu’na göre Birleşik Krallık’taki haber tüketicilerinin dörtte üçü ve ABD’dekilerin yarısı yazılı haberi video habere tercih ediyor. Bu tüm yaş grupları için geçerli. Söz konusu çalışmanın baş yazarı Nic Newman’ın journalism.co.uk‘a söylediğine göre bunun nedeni her yaştan okur için en hızlı ve en kolay haber tüketme yolunun yazı olması.
Axios 2016 yılında Politico’nun kurucuları tarafından politika, teknoloji ve iş odaklı haber yapmak üzere hayata geçirildi. E-bültenlerle başladı ama çevrimiçi ve yüz yüze etkinlikler, podcastler, özel haberler ve sürekli içerik akışıyla odağını genişletti.
E-bültenler okurlara daha uzun versiyonlarına tıklama opsiyonuyla birlikte kısa haber özetleri veriyor. Bugün Axios’un ekonomi ve ticaret, teknoloji ve gelecek, sağlık ve bilim gibi 20 farklı sektör ve düzlemde 2.7 milyon e-bülten abonesi var.
Ayrıca 2020’de ABD pazarlarını da içine alan 24 yerel e-bülten ile yerel habercilikte başlattığı genişleme, geçen ay Axios’un yatırım öncüsü Cox Enterprises’la yaptığı 525 milyon dolarlık anlaşmayla birlikte bu yılın sonunda 30’a ulaşacak.
Goo şöyle söylüyor: “Bu, 2023 ve sonrasındaki genişlememizi çok ciddi etkileyecek. Heyecanlıyız; önümüzdeki yıllarda bulunduğumuz şehirleri iki katına çıkarabiliriz. Bu iş sahiden de yetenek avcılığı ve doğru şehirleri bulmak meselesi; ki bu da çoğunlukla işin en zorlu kısmı. Ama bu model gazetecilik adına umut vadediyor.”
Axios kârlı olduğunu söylüyor ve 2022 yılında 100 milyon dolarlık bir kazanca ulaşmayı umuyor. Bu gelirin büyük çoğunluğu e-bültenler, internet siteleri ve podcastlerdeki reklamlardan geliyor. Ayrıca yakın zaman önce yatırımcılar ve politika yapıcılar için tasarlanmış Axios Pro adlı yeni bir abonelik ürününü piyasaya sürdü.
İlk olarak journalism.co.uk’ta yayınlanan bu yazıyı Defne Sarıöz çevirdi.
