NewsLabTurkey Kuluçka mezunlarıyla görüştüğümüz serinin yeni konuğu İzmir merkezli Demokrat Gündem Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Halide Demir.
Demir’in yayın yönetmenliğini ve aynı zamanda editörlük görevini üstlendiği Demokrat Gündem Gazetesi, yayın hayatına önce günlük gazete olarak başlamış. Ekip, daha sonra aylık gazete olarak devam etme kararı almış. Şimdilerde ise hem aylık gazete hem de dijital haber portalı olarak gazetecilik faaliyetlerini sürdürüyorlar.
Halide Demir ile Demokrat Gündem’i ve yerelde gazetecilik pratiklerini konuştuk.
“Demokrat Gündem Gazetesi, çeşitli yayın organlarında 22 yıl boyunca severek sürdürdüğüm gazetecilik meslek yaşantımda, artık kendi yolumda ilerleyebileceğime olan inancım sonunda kuruldu,” diyor Halide Demir.
Demokrat Gündem Gazetesi yedi kişiden oluşuyor. Ekipte Halide Demir ile birlikte Aykut Polatlı, Barış Korba ve Özlem Ateş editör olarak bulunuyor. Zeynep Darılmaz ve Aslı Eroğluer stajyer muhabir, Melisa Gönen ise muhabir olarak çalışıyor.
“Kendi gazetemi kurmak istiyordum”
2000 yılında Cumhuriyet Gazetesi ve NTV ile başlayan meslek hayatına birçok yerel gazete, ulusal ajans ve dijital haber portallarında eğitim, sağlık, siyaset, hak temelli gazetecilik alanında özel haber muhabiri, yayın yönetmeni, editör ve yayın sorumlusu gibi görevlerle devam eden Demir, aslında hep kendi gazetesini kurmayı hayal ediyormuş.
“Yeterli teknik ve mesleki donanıma eriştiğimi düşündüğüm için, kendi gazetemi kurmak istiyordum. Ancak medya girişimciliğinin hatırı sayılır bir finans kaynağı gerektirdiğini de bildiğim için ve bireysel şartlar olgunlaşmadığı için açıkçası öncelikle cesaret edemedim ve bekleme yönünde bir tavır sergiledim.”
Ancak sonrasında Demir, bir gazeteyi kurabilecek küçük bir kaynağın oluşmasıyla beraber tam da pandemi sürecinin başladığı zamanda gazeteyi kurma kararı alarak hazırlıklara başlamış ve gazetenin hem basılı hem dijital platformda yayın hayatına başlaması için gerekli tüm altyapı, finans ve site kurulumu gibi ayrıntıları, tek tek yaşama geçirmiş.
Demokrat Gündem Gazetesi böylelikle 2020 yılının Kasım ayında, basılı günlük gazete olarak yayın hayatına başlamış. Demir, Demokrat Gündem adını ise duruşlarını ve ülkenin daha fazla demokrasi ihtiyacını vurgulamak için tereddüt etmeden seçtiklerini belirtiyor.
“Amacım, çok sayıda kadın gazeteci istihdam etmek”
Demir’in gazeteyi kurma sürecinde kadınların, kadın gazetecilerin karşılaştığı ekonomik, psikolojik ve fiziksel zorluk ve engellemeler kendisi için önemli bir çıkış noktası olmuş. “22 yıllık mesleki yaşantımda ben de medya sektöründe inanılmaz ve dayanılmaz boyutta hak istismarına uğradım. Ancak bir kadın gazeteci olarak, pes etmedim, direndim, üretimlerimle bir saygınlık ve isim oluşturmak için büyük emek verdim.”
Meslekte edindiği deneyim ve tecrübeyi kadın bir medya girişimcisi olarak sürdürüp, bağımsız gazetecilik anlayışıyla kaliteli içerikler üreten güçlü bir gazete oluşturmak ve bu gazetede işini hakkıyla yapan çok sayıda kadın gazeteci istihdam etmek istiyor.
Demir, mesleğe yeni başlayan veya başlayacak olan genç kadın gazeteciler için Demokrat Gündem Gazetesi’nin bir “okul” işlevi görmesini ve çalışabilecekleri bir kurum haline gelmesini dileyerek, “Bu amaçlar için var gücümle pes etmeden çalışacağım” diyor.
Çevre ve iklim özel olarak odakta
Demokrat Gündem Gazetesi’nde gün, sabah 08.30’da editörlerin gündem taramasıyla başlıyor. Daha sonra editörler, Türkiye gündemine dair ekonomi-siyaset ağırlıklı haberlere eş zamanlı olarak sitede yer veriyor. Bölgesel durum ve gelişmeler ile yerel yönetimlerin bültenlerine de ayrıca yer veriliyor.
Politika haberlerinin yanı sıra kadınlar, gençler, çocuklar, çevre, iklim, hak temelli habercilik alanındaki yayınların öncelendiği Demokrat Gündem Gazetesi’nde bu alanlarda olabildiğinde kapsamlı özel haber, röportaj, inceleme, araştırma haberleri hazırlanıp yayına sunuluyor.
Demokrat Gündem Gazetesi’nde bir de çevre-iklim özel kategorisi mevcut. Bir Buçuk Derece adlı her hafta cumartesi günü yayınlanan bir podcast yayın dizisi de sitede yer alıyor. Podcast yayınlarında her hafta farklı bir konu ve konukla çevre-iklim krizine dair soru ve sorunlar ele alınıyor.
Demir’in dijital medyadaki hızlı dönüşüm ve yeni nesil medyaya uyumlu yayın amacıyla çıktığı bu yolda, katıldığı eğitimlerden biri de NewsLabTurkey’in düzenlediği yerel kuluçka programı. Demir, “Aldığımız bu destekle, podcast yayınlarımızı hak temelli habercilik ve siyaset alanında da yapmayı planlıyoruz” diyor.
Okuyucuların son yıllarda, Türkiye’deki medya ekosistemindeki kutuplaştırıcı dille ve haberlerle baş başa bırakıldığını söyleyen Demir, yanlış ve eksik bilgilerin yer aldığı, araştırmadan, -mümkün olduğunca- tüm tarafların görüşüne başvurulmadan hızlı bir şekilde hazırlanmış habercilik anlayışını Demokrat Gündem Gazetesi olarak tasvip etmediklerini söyleyerek ekliyor:
“Medyanın çok hızlı bir dijital dönüşüm içerisinde olduğu bu süreçte, sadece kopyala-yapıştır anlık haberlerin girilmesi yerine; durumların, olayların arkasındaki bilgilerin, gerçeklerin, hikâyelerin yavaş habercilik anlayışıyla olabildiğince derinlemesine ve taraflarla birebir görüşülerek, araştırılarak özel haber, inceleme, araştırma, röportajlar halinde yayınlanması için daha yoğun çalışıyoruz.”
“Gazetecilik bir ekip işi ve çok maliyetli”
Demokrat Gündem Gazetesi, araştırmacı, eleştirel, bağımsız bir habercilik anlayışını rehber ediniyor. Bu anlayış ve amaçla da, hem ekibi hem de özel içerik sayısını daha da artırmayı hedefliyor.
“Demokrat Gündem Gazetesi’nin kadın gazetecilerin sayıca fazla olduğu, her çalışanın tüm sosyal ve ekonomik haklarını alıp neşeli, huzurlu, mutlu çalıştığı bir gazete olması ve çok daha nitelikli özel içeriklere imza atması dileğimiz.”
Mecra olarak çeşitli zorluklara aşina olduklarını ve Türkiye’de okuyucu sayısının gittikçe düşüş gösterdiğinin farkında olduklarını söyleyen Demir, bu durumu şöyle değerlendiriyor:
“Okuyucuların artık haberleri anlık olarak takip ettiklerini, dijital platformlardan izlediklerini biliyoruz dolayısıyla bunun gerisinde kalmamamız gerekiyor. Fakat gazetecilik bir ekip işi ve çok maliyetli. Türkiye’nin son dönemdeki finansal durumu, yüksek enflasyon, hızla her geçen gün artan girdi maliyetleri (ajans, sunucu, matbaa hizmeti, çalışanların sigorta ve maaşı vb.) büyük kurumları bile sarsar ve tehdit ederken bizim gibi kendi öz kaynaklarıyla zorluklarla baş ederek, engelleri deyim yerindeyse sabırla aşmaya çalışan, editoryal bağımsızlığını korumak için mücadele eden yayın kuruluşları için süreç çok zorlayıcı.”
Demir, bu zorlukların ve Demokrat Gündem Gazetesi’nin sürdürülebilir olması için yeni gelir modelleri geliştirmeleri gerektiğinin de farkında:
“Basın İlan Kurumu (BİK) üzerinden yerel yönetimlerden gelen ilan bedelleri oldukça düşük. Açıkçası ben zaten yerel yönetimlerle ilan karşılığı bülten haberciliği benimsediğimi, onayladığımı söyleyemem. Bunu aşmak için yeni gelir modelleri oluşturmamız gerektiğinin elbette ki farkındayız. Önce haber portalımızdaki sistemi oturttuk, şimdi ekibimizi oluşturduk. Artık gazetenin okuyucu kitlesini ve takipçisini ve sitenin trafiğini artırıp akabinde bir reklamcı ile anlaşıp daha profesyonel bir finans ve gelir modelleri geliştirmek, hayata geçirmek için de çalışmamız gerekiyor. Gazetenin hayatta kalması, güçlenmesi için sürdürülebilir gelir modellerine ihtiyaç olduğu aşikâr. Elimizden geleni yapacağız.”
Demir, son olarak Demokrat Gündem Gazetesi’nin gelecek planlarından bahsederken alanda binlerce rakipleri olduğunu ve bu rekabetten özel haberlerle sıyrılmayı planladıklarını aktarıyor.
“Alanda binlerce rakibimiz var. Bu rakiplerin arasından özel haber içerikleriyle sıyrılabileceğimizin farkındayız. Eş zamanlı hızlı haber akışını zaten yapıyoruz. Ancak ‘tık haberciliği’ diye de dillendirilen bu habercilik anlayışı yerine özel haber, araştırma dosyaları, röportajlar ile yavaş habercilik anlayışıyla üretmeye başladığımız haberlerimizin sayısını artırmak istiyoruz ve gazetemizin daha fazla okuyucuya, takipçiye ulaşması için çalışıyoruz.”
