Türkiye’de sosyal medya kullanıcıları yüzde 43 ile YouTube, yüzde 40 ile Instagram ve yüzde 35 ile Twitter’dan haber almayı tercih ediyor.
Yukarıdaki veri Reuters Enstitüsü tarafından 46 ülkeden 93 bin kişinin katılımıyla hazırlanan 2022 Dijital Gazetecilik Raporu’ndan. Sosyal medyayı ana haber kaynağı olarak kullananlar araştırmaya katılanların yüzde 61’ini oluşturuyor. Raporun Türkiye kısmı için 2 bin kişiyle yapılan anket sonucuna göre, katılımcıların yüzde 63’ü haber almada sosyal medyayı kullanıyor. Haber almak için televizyonu tercih edenlerin oranı ise yüzde 60. Hal böyle olunca da gazetecilerin haberlerini sosyal medyada tanıtması kaçınılmaz oluyor.
Peki, gazeteciler işlerini sosyal mecralarda nasıl tanıtmalılar? Dikkat edilmesi gereken önemli noktaları derlemeye çalıştım.
Profesyonel hesap
Gazetecilerin haberlerini sosyal medyada tanıtmasının ilk adımı profesyonel ve eksiksiz bir profilden geçiyor. Kullandığınız sosyal medya mecrasının izin verdiği ölçüde yaptığınız işe dair tüm detayları sosyal medya kullanıcılarına sunmak, etki alanınızı geliştirmek için oldukça önemli. Gazeteciler sosyal medya hesaplarını profesyonel bir görünüme kavuşturmakla işe başlayabilir. Sosyal medya kullanıcıları profilinize geldiğinde, gazeteciliğe dair yaptığınız tüm işleri görerek size karşı güven oluşturabilir. Profesyonel bir izlenim için için uygun bir profil fotoğrafı, çalıştığınız kurum ya da kurumların etiketlenmesi ve portfolyonuzu görebilecekleri bir link eklemeniz önem taşıyor. Varsa kurumsal uzantılı e-posta adresiniz yoksa kişisel e-posta adresinizi yazmak insanların size ulaşmasını teşvik edebilir. Uzmanlaştığınız alanları profilinizde belirtmek insanların sizi profesyonel olarak tanımasını sağlayabilir. Hesabınızın onaylı olması (mavi tık) insanlar üzerindeki güveninizi pekiştirebilir. İnsanların isminizi arattığında sizi bulabilmesi de önemli. Bu nedenle kullanıcı adı seçerken olabildiğince resmi olmakta fayda var.
Sektör içi etkileşim
Meslektaşlarınız, sosyal paydaşlarınız ve meslek örgütleriyle iletişim kurmak önem taşıyor. Söz konusu gelişmelerle ilgili kurum ve kişi hesaplarını etiketlemekten ve onlarla etkileşime geçmekten çekinmeyin. Bu durum sizin yeni kitlelere ulaşmanıza da yardım olacaktır. Sadece kendi haberlerinizi değil meslektaşlarınızın haberlerini de paylaşın böylece akışınızı canlı tutup, yeni ilişkiler kurabilirsiniz. Kurumları ve diğer gazetecileri takip etmekten çekinmeyin, sosyal medyayı etkin kullanan gazeteciler gelişmelerden haberdar olmak için binlerce hesabı takip ediyor. NewsLabTurkey, ResearchHub kapsamında Dr. Sarphan Uzunoğlu ve Hazal Sena Karaca’nın hazırladığı “Yankı Odaları: Türkiye’nin Gazeteci Mahallelerine Twitter Üzerinden Bir Bakış” başlıklı araştırmaya göre, ağ içerisindeki diğer gazetecilerle en çok ilişki kuran gazeteciler arasındaki Barış Terkoğlu, Kemal Can, İsmail Saymaz binin üzerinde hesabı takip ediyor. Raporun yorumuna göre, aşağıdaki haritada daha görünür olan isimlerin diğer gazetecileri takip etme oranı en yüksek.
Takipçi/okur ile iletişim
Haberinize yazılan yorum ve eleştirilere nesnellik ve saygı çerçevesinde yanıtlar verebilirsiniz. Böylelikle kendi topluluğunuzu yaratmak için ilk adımı atabilir ve kitlenizle doğrudan iletişime geçebilirsiniz. Bu durum haberlerinizin yayılmasında olumlu bir rol oynayacaktır.
Ancak sosyal medya kullanıcılarıyla iletişime geçmeden önce çalıştığınız kurumun konuya dair herhangi bir yönergesi olup olmadığından emin olun. Örneğin BBC, gazetecilerin tarafsızlıklarını koruması için çalışanlarının sosyal medya kullanımına yönelik bir yönerge hazırladı. Böylelikle gazetecilerin sıklıkla profiline yazdığı “Görüşlerim çalıştığım kurumu bağlamamaktadır” cümlesi anlamını yitiriyor. Provokatif tartışmalar ilk anda size takipçi getirse dahi bunlardan uzak durmak uzun vadede dijital kimliğinizin lehine olacaktır.
Paylaşımları gruplandırmak
Çalıştığınız konuları anlar, bültenler ya da rehber kategorilerinde gruplandırabilirsiniz. Böylece haberleriniz güncelliğini yitirse bile bir arada kalır ve akış içinde kaybolmasının önüne geçmiş olursunuz. Aynı zamanda gruplandırdığınız başlıklara hakimiyetiniz sosyal medya kullanıcıları üzerinde profesyonel bir etki bırakabilir. Aynı zamanda hazırladığınız bir haberle ilgili herhangi bir gelişme yaşandığında geriye dönüp gruplandırdığınız içerikleri hatırlatabilirsiniz.
Etkileşim saatleri
Sosyal medya analiz şirketi Sprout Social’ın, “2022’de sosyal medyada paylaşım yapmak için en iyi zamanlar” başlıklı araştırmasına göre, farklı sosyal medya platformları için farklı gün ve saatlerde paylaşım yapmak gerekli. Söz konusu araştırma 30 binden fazla müşterisinin 2021 yılındaki sosyal medya kullanımındaki bulgularını ve eğilimlerini inceleyerek içeriklerinin platforma ve sektöre göre en çok ve en az ne zaman etkileşimde bulunduğunu ortaya koyuyor. Siz de bulunduğunuz ülkedeki en doğru paylaşım saatini belirleyerek daha fazla kitleye ulaşabilirsiniz. Üstelik doğru paylaşım saatini bilmek içeriklerinizi hazırlamak ve sosyal medya yönetim panellerini kullanarak zamanlamanıza da olanak sağlıyor.
Hashtagler (#)
Doğru hashtag kullanımı içeriğinizle ilgilenen kişilerin size ulaşmasını kolaylaştıran ve kitlenizi büyüten bir yöntem. Bu nedenle, gazeteciler haber içeriklerine ve gönderilerine hashtag eklediğinde içeriklerinin yayılması konusunda önemli bir adım atmış oluyor. Özellikle Twitter’da gündem olan bir konuyla ilgili yazacaklarınızda öne çıkan hashtaglere bakmanız işinizi kolaylaştıracaktır.
Hikâyeleştirme
İşlerinizi hazırlarken harcadığınız zaman ve emeği yalnızca bir tweeti veya postu yeniden paylaşarak heba etmeyin. Yayınlanan işinizle ilgili bir anekdot, paylaşmadığınız bir bilgi veya bir anıyı paylaşmak insanların o işe dair ilgisini artıracaktır. Kimse sizin işinizi sizin kadar iyi anlatamaz. Yayınlanan bir işinizin ulaştığı kitle önemliyse (ki önemli olmalı) o işi tanıtmaya ayırdığınız zaman hazırladığınız zamanla yarışmalı. Daha çok okunan veya izlenen bir işte yer almayı hepimiz isteriz. Kendi kitleniz veya topluluğunuz da yanınızda olursa haber/yayın organizasyonu da size daha rahatlıkla iş verebilir.
Ürettiğiniz işlerin yanı sıra görüş verdiğiniz ya da katkı sağladığınız işlerinizi sosyal medya üzerinden paylaşmak sizi yeni kitlelerinin önüne çıkarabilir. Örneğin görüş verdiğiniz akademik bir makale sizi akademi çevresine tanıtabilir. İlgilendiğiniz konularla ilgili farklı disiplinlerde üretim yapmak uzmanlığınızı ön plana çıkaracaktır.
Görsel-işitsel içerikler
Sosyal medyada metne dayalı bir işi tanıtmak görsel bir işi tanıtmaktan çok daha zor. İçerik stratejisini oluştururken metin yerine görselliği ön plana çıkarmanız dikkat çekmenizi sağlayacaktır. Sosyal medyada dolaşımda olan bir videoyu kendi içerik dilinizde paylaşmanız sadık takipçi kitlenizi artıracaktır. Görsel üretim için canlı yayın açmayı, kısa videolar çekmeyi de düşünebilirsiniz. Canlı yayın için önemli gelişmelerin yaşanmasını beklemeyin, haberin arka planını paylaşacağınız bir canlı yayın kitleniz ile bağ kurmanızı sağlayabilir.
Platform tercihi
Sıralanan tüm öneriler tüm sosyal medya hesapları için geçerli. Bu noktada akla gazeteciler işlerini tanıtmak için hangi araçları ya da sosyal medya platformlarını kullanmalı sorusu geliyor. Gazeteciler ve içerik üreticileri için portfolyo hazırlama sitesi muckrack.com’un “Gazeteciliği Durumu 2022” başlıklı araştırması gazetecilik trendlerini ele alıyor. 2 bin 500’den fazla gazetecinin katıldığı anket sonucuna göre, gazeteciler için en değerli sosyal medya platformu yüzde 77 ile Twitter. Ardından yüzde 39 ile Facebook, yüzde 27 ile LinkedIn, yüzde 18 ile Instagram, yüzde 16 ile YouTube, yüzde 9 ile Reddit, yüzde 4 ile TikTok ve yüzde 1 ile Snapchat geliyor. Twitter, ankete katılan gazeteciler arasında en değerli sosyal mecra olarak öne çıkıyor ve paylaşımlar bu ağ üzerinde yoğunlaşıyor.
Reuters Enstitüsü’nün 2022 Dijital Gazetecilik Raporu’nda Facebook’un, haberler için en çok kullanılan sosyal ağ olmaya devam ettiği bulgusunu da göz önüne alarak, haber tüketicileri ile üreticilerinin sosyal ağ tercihlerinin farklılaştığı yorumu yapılabilir.
Her mecranın kendine has bir dili ve sistemi var. Her platformda olmak zorunda değiliz belki ama bulunduğumuz platformlarda o platformun dilini kullanmamız önemli.
