Gündemi internet üzerinden takip ettiğiniz standart bir gününüzü hayal edin. Twitter üzerinden, Instagram üzerinden ya da herhangi bir sosyal medya platformu üzerinden, bir gün içerisinde incelediğiniz konu sayısını düşünün.
Tahmin ediyorum ki, bu noktada birçoğunuzun hayali bazı ülkelerin koca bir haftalık gazete içeriklerini doldurabilecek yoğunluktaydı. İşte böylesi günlerde eminim ki neredeyse hepimiz Twitter’dan Facebook’a, Facebook’tan Instagram’a sürüklenip duruyoruz. Bu sürüklenmeler sırasında farklı platformlar içerisinde farklı haberler ile karşılaşıyor, aynı olaya farklı platformlarda getirilen farklı yorumları görüyoruz ya da bir platform bir olay ile çalkalanırken, başka platformda konu ile alakalı hiçbir şey göremiyoruz. İşte birçok kez kendimi tam olarak bu durum ile paralel şekilde, ”bu konu hakkında Twitter’da binlerce şey görüyorum, insanlar onlarca tweetlik zincirler oluşturuyorlar, ortada büyük bir kaos hâkim ama acaba Instagram’da da durum böyle mi? Yoksa herkes #TB etiketiyle tatil fotoğraflarını mı paylaşıyor?” diye sorarken buldum.
Eğer sizlerde de buna benzer soru işareti oluşuyor, sizler de farklı platformlarda bir konu hakkında farklı olarak neler konuşuluyor gibi düşüncelere dalıyorsanız, bu duruma son verme potansiyeline sahip bir araç söz konusu: “sosyal duvar”.
Nedir bu “sosyal duvar”?
Sosyal duvarlar temel olarak bir ya da birden fazla hashtag, kelime grubu ya da anahtar kelimeyi içerisinde bulunduran sosyal medya paylaşımlarının toplanmasından oluşan bir derleme olarak tanımlanabilir. Bir aracı program ya da websitesi yardımıyla otomatik bir şekilde toplanan bu paylaşımlar, istenilen sosyal medya platformlarından toplanarak, istenilen filtrelemelerden geçirilebilir.
Yaygın kullanımda sosyal duvarlar, internet bağlantılı fiziksel bir ekran kombinasyonuyla birlikte tercih edilir. Örneğin herhangi bir açılış etkinliği sırasında, etkinliğe özel olarak belirlenen #hashtag ile yapılan paylaşımların etkinlik alanına yerleştirilen ekranlardan gösterilmesi sosyal duvarların en yaygın kullanım şekillerinden birisidir.
Katılımcıların gönderdikleri içerikleri alanda görebilmeleriyle, sosyal duvar ve dolayısıyla etkinlik alanı ile bağlantı kurması amaçlanır. Bu etkileşimin sonucu olarak katılımcıların etkinliğe dair bir aidiyet duygusu geliştirmesi hedeflenir.
Bunun yanı sıra, sıradan insanlar tarafından oluşturulan içeriklerin firmaların ya da organizatörlerin oluşturduğu içeriklere göre satış jargonundan uzak, daha doğal gelen bir yanı olduğu su götürmez bir gerçek. Bu doğallığın bir sonucu olarak, katılımcılar bir topluluk olarak bir şey hakkında konuşabiliyor olmanın getirdiği birliktelik duygusunu paylaşabilir.
Bunların yanı sıra sosyal duvarlar soru cevap etkinlikleri tasarlamak, bir yarışma ya da anket oluşturmak, sponsor içerikleri göstermek, gerçek zamanlı olarak tepkileri ölçmek gibi durumlar için de kullanılabilir.
Peki gazeteciler bu sosyal duvarları nasıl kullanabilir, bu duvarlardan ne gibi faydalar yaratabilirler?
- Platformlararası farklılıkları keşfedebilmek
Yazının başında da bahsettiğim üzere, gazeteciler için sosyal duvarların kullanım alanlarından en önemlisi bir konu hakkında farklı platformlarda yapılan paylaşımların farkını doğrudan görme imkânı sunması. Bu sayede hangi konu, hangi platformda daha fazla konuşuluyor ya da konunun hangi özelliği, hangi platformda öne çıkıyor gibi soruların cevapları bulunabilir.
- Haber yorum duvarları oluşturmak
Platform farklılıklarının yanı sıra, sosyal duvarlar kolaylıkla farklı web sayfalarına gömülebildiği (embed edilebildiği) için herhangi bir haber hakkında yapılan yorumları görmekte de kullanılabilir.
- Haber takibi yapabilmek
Günümüzde neredeyse her platformda bulunan hashtag özelliği sayesinde, bir konu hakkında yapılan paylaşımların tamamını görmek mümkün. Ancak bu hashtag takibini tek bir ekran altında tüm platformlar için yapabilmek için ne yazık ki farklı bir araca ihtiyacımız var. Sosyal duvar, tam da bu ihtiyaca yanıt veriyor. Tek bir ekran üzerinden istediğimiz bir hashtag ya da anahtar kelimeyi içeren tüm paylaşımları, öğrenmeye çalıştığımız konu hakkında çeşitli platformlarda yazılan tüm bilgileri oluşturduğumuz sosyal duvar aracılığıyla görebiliriz.
Sosyal duvar nasıl oluşturulur?
Sosyal duvar oluşturmak için ücretli/ücretsiz birbirinden farklı onlarca uygulama bulunsa da ben bu yazıda sizlere Juicer.io adlı aracı nasıl kullanabileceğinizi öğreteceğim.
Juicer.io ile sosyal duvarlar oluşturmak
Juicer.io, benim de sosyal duvarlar oluşturmak için kullandığım ve on beş kadar farklı platform ile bağlantı şansı tanıması ile alandaki en gelişmiş araçlardan birisi konumunda. Birbirinden farklı bu kadar çok platform ile bağlantı şansı tanıması ve diğer birçok araçtan daha stabil çalışması Juicer.io için bir avantaj konumundayken; fiyatının piyasadaki araçların birçoğuna göre biraz daha fazla olması ve ücretsiz sürümünün 24 saatte bir, oluşturduğunuz duvarı güncellemesi Juicer.io’nun en büyük dezavantajları diyebiliriz.
Platform içerisinde bir hesap oluşturduktan sonra sizi doğrudan hangi kaynak üzerinden içerik toplamak istediğinizi soran bir ekran karşılayacak. Bu noktada yapmanız gereken ise, içerik toplamak istediğiniz kaynağa tıklamak.
İstediğiniz kaynağı seçtikten sonra sizi karşılayan ekran, seçtiğiniz kaynaktan hangi türden içerikleri toplamak istediğinizi soracak. Örneğin Twitter’ı seçtiğinizde, herhangi bir Twitter hesabı tarafından atılan tweetleri mi toplamak istiyorsunuz yoksa bir hashtag altında atılan tweetleri mi toplamak istiyorsunuz seçmeniz gerekiyor.
Bu işlemi tamamladıktan sonra ise seçtiğiniz kaynağa atılmış olan tüm tweetler bir ekran içerisinde görülebilir. Örneğin benim oluşturmuş olduğum #Ukrayna araması sonucunda oluşan duvar şu şekilde görünmekte:
Bu noktada oluşturduğunuz bu duvara, kolayca farklı bir kaynak daha ekleyebilirsiniz. Bunun için yapmamız gereken işlem; ekranın sol tarafında yeşil olarak gözüken “+ ADD SOCIAL MEDIA SOURCE” seçeneğine tıklamak.
Bu seçeneğe tıkladığınız zaman, sizi yine platform içerisinde bir hesap oluşturduğunuzda hangi kaynak üzerinden içerik toplamak istediğinizi soran ekran karşılayacak ve daha önce oluşturmuş olduğunuz Twitter hashtag duvarı için yaptığınız işlemin aynısını yapmanız gerekecek.
Twitter hashtag paylaşımlarının yanına YouTube üzerinden yapılan paylaşımları eklemek isterseniz, YouTube sembolünü seçmeniz ile birlikte, sizi Twitter’dan farklı olarak “username” ve “hashtag” seçeneklerinin yanı sıra “channel” seçeneği karşılayacak. Bu tercihler her platforma özel olarak belirlenmiş olup, o platformun sağladığı farklı arama seçenekleri ile şekillenmektedir.
Yine aynı şekilde, Twitter için yaptığım gibi #Ukrayna hashtagi için bir arama yaptığımda, oluşturduğum duvarda hem Twitter üzerinden yapılan paylaşımları, hem de YouTube üzerinden yapılan paylaşımları tek bir ekran içerisinde görebilmekteyiz.
Oluşturulan sosyal duvarı herhangi bir internet sitesine embed etmek
Juicer.io içerisinde oluşturulan sosyal duvarları herhangi bir internet sitesine embed etmek için yapmanız gereken tek şey; duvarınızı oluşturduktan sonra ekranınızın sol tarafında bulunan “Embed in your Site” seçeneğine tıklamak.
Bu seçeneğe tıkladıktan sonra internet sitenizin kaynağını seçmenizi isteyen bir seçenek karşınıza çıkacak ve bu kaynağa bağlı olarak size özel bir kod oluşturulacak. Bu noktadan sonra yapmanız gerek tek şey ise bu kodu internet sitenize yapıştırmak.
Oluşturulan sosyal duvarı düzenlemek
Yazının başınında da bahsettiğim üzere oluşturduğunuz sosyal duvar içerisinde gözükmesini istemediğiniz paylaşımları duvarınızdan kaldırabilirsiniz. Bunun için yapmanız gereken tek şey fare imlecinizi duvarınızdan kaldırmak istediğiniz içeriğin üzerine getirmek ve sonrasında “Delete” seçeneğine tıklamak. Bu işlem sonrasında kaldırmak istediğiniz paylaşım sosyal duvarınızdan kaldırılacaktır.
Bunun yanı sıra duvarınıza otomatik olarak eklenen paylaşımları filtreleme gibi bir imkânınız da bulunmakta. Bunun için yapmanız gereken, öncelikle ekranın sol tarafında bulunan ”Moderate and filter” seçeneğine tıklamak.
Bu seçenek sayesinde ”Disallow posts with these words:” sekmesine eklediğiniz kelimelere sahip gönderilerin duvarınızda görünmesini engelleyebilir ya da ”Only allow posts with these words:” sekmesi ile duvarınızda yalnızca belirlemiş olduğunuz kelimelere sahip gönderilerin gözükmesini sağlayabilirsiniz.
Juicer.io’nun fiyatlandırması
Daha önce de bahsettiğim gibi fiyatının piyasadaki araçların birçoğuna göre biraz daha fazla olması ve ücretsiz sürümünün sadece 24 saatte bir oluştuğumuz duvarı güncellemesi Juicer.io’nun en büyük dezavantajları konumunda. Belirtmek isterim ki, ne yazık ki genel olarak sosyal duvar oluşturma araçlarının neredeyse tamamı, ücretsiz sürümlerinde Juicer.io’ya benzer özellikler sunmakta.
Juicer.io’nun ücretsiz seçeneği ile sadece 2 farklı kaynaktan içerik toplayabilmekteyiz. Bununla birlikte ücretsiz sürüm ile sadece 1 adet embed edilebilir duvar oluşturabiliyoruz. Ücretli olarak aylık 19 dolar, 99 dolar ve 199 dolar olmak üzere 3 farklı üyelik seçeneği sağlayan Juicer.io içerisinde işinize hangi seçeneğin daha fazla yarayabileceğine göre bir seçim yapabilirsiniz.
Bu noktada belirtmek isterim ki, eğer herhangi bir siteye yerleştirme yapmak istemiyorsanız ve sadece bireysel merakınız adına farklı platformlarda yapılan farklı paylaşımları görmek istiyorsanız, sürekli olarak oluşturmuş olduğunuz duvarları silip, yeni duvarlar oluşturarak bireysel duvarınızı güncelleyebilir ve bireysel karşılaştırmanızı yapabilirsiniz.