Topluluğunuz için önemli olan özel haberleriniz olmayabilir; özel olanın ne olduğunu keşfedin.
Bu haftanın gönderisi yerel habercilikte başarılı iş stratejileri geliştiren örneklere odaklanıyor. Yerel haber kuruluşları Covid-19’un yol açtığı krizden çok daha fazla zarar gördüğü için onlar için strateji hiç olmadığı kadar önemli.
Birkaç yıl önce bağımsız gazetelerin güçlükle ayakta durduğu eski bir Sovyet cumhuriyeti olan Belarus’ta çalışıyordum. Hükümet, onlara devlet denetiminde olan gazete standlarında yer vermeyi reddediyor, matbaa masraflarını ekstra maliyetlendiriyor ve attıkları hiçbir adımda rahat vermiyordu.
Çevrimiçi gelir elde etme imkânı olup olmadığını görmek için yayıncılardan birinin internet sitesinin verilerini inceledik ve sitenin en gözde sayfasının yerel halkın kullandığı otobüsün vardiyalarını içeren çizelge olduğunu gördük. Dahası, ziyaretçiler burada diğer sayfalarda olduğundan daha fazla (her tıklamada 5 dakika 30 saniye) zaman geçiriyordu. Bu yayıncı bir gazeteci olarak basit bir çizelgenin okurları için haberlerden daha önemli olabileceği gerçeğini gözden kaçırıyordu.
Oysa burada yatan bir iş potansiyeli vardı, ona sitesine sponsor olması için yerel bir şirket bulmasını söyledim.
Komşularımızın gördüğü
Gazeteci ve akademisyen Jeff Jarvis, Geeks Bearing Gifts: Imagining New Futures for News adlı kitabında yerel gazeteciler için benzeri bir imkândan bahsetmişti. Yerel bir gazete, “bölgede yaşayanların kanaatlerini organize etmelerine yardımcı olmalı ki kendini de daha iyi organize edebilsin” diye yazıyordu.
Jarvis kitabında, medyanın 2012 yılında New York metropolünü ve New Jersey’i vuran Sandy Kasırgası sırasında bölgede yaşayan halkı nasıl yüzüstü bıraktığını anlatıyordu. Orada yaşayan biri olarak buza, benzine ya da gıdaya nasıl ulaşabileceğini anlamak, hangi yolların kapalı olduğunu, hangi bölgelerden uzak durmak gerektiğini bilmek istemişti ama yerel medyada gördüğü yalnızca yazılı anlatılardan ibaretti.
Jarvis, yerel haber kuruluşlarının okurlarına yalnızca hikâye anlatma değil birbirlerini bilgilendirebilmeleri için aracılık etme görevini de yüklenmesi gerektiği sonucuna varmıştı.
Almanya’dan bir görüş
Gelin 2021’e gidelim: Gazeteci Olaf Deininger ülkesinin yerel gazetelerinin düştüğü “sistematik bir hata”yı tanımlamıştı. Yerel gazeteler, kendi ürettiklerinin değerini okurun değil yayıncının perspektifinden değerlendiriyordu. Okurun ihtiyaçlarını ve önem verdiği konuları araştırmak için yeterince mesai harcamıyordu.
Deininger, Belarus otobüs çizelgeleri ve Sandy Kasırgası’ndaki haberciliğe benzer bir örnek vermişti. Her yıl 1.3 milyon ziyaretçiyi çeken bölgede, halkın ciddi bir ticari kazancı vardı. Fakat yerel medya hiçbir şekilde kasaba dışından gelen ziyaretçilerin kalacak yer ve park yeri bulmalarını kolaylaştıracak yayınlar yapmamıştı. Neden? Çünkü bu editoryal departmanların haber tanımına uymuyordu.
Deinenger, okur profili analizlerinin ve anketlerin dahi, okurun günlük yaşamını etkileyen yerel meseleleri değil, sunulan içeriği değerlendirmeye yönelik olduğunu ifade ediyor. Gazeteler bir içeriğin değerlendirilmesinde çoğunlukla yanlış ölçütleri kerteriz alıyor: Uzun vadede dönüşü olacak olan, zaman içinde gelişen düzenli okura değil; sansasyonel başlıkların yukarı çektiği toplam tıklanma sayısına bakıyorlar.
Deininger gazetelere çalışanlarının haberlerini desteklemek üzere daha fazla yerel uzman ve blogger yardımı almaları tavsiyesinde bulunuyor. Böylelikle yayınların “okura kendisini ilgilendiren her şeyi sunan (…) ve vatandaşın tüm sorularına sistematik cevaplar üreten bir yerel mecraya dönüşebileceğini” söylüyor.
Dünyanın dört bir yanından çözüm önerileri
Kullanıcı sadakatini ve desteğini arttırabilecek başka bazı strateji örnekleri:
- Avrupa Gazetecilik Merkezi (EJC) dijital çağın içinde doğup büyümüş gençlere yönelik, çevrimiçi gazeteciliğin; çözüm gazeteciliği, interaktif oyun oynama, takipçilerin ne istediğini araştırmak ve farklı kesimlerden paydaşların etkisinin gösterilmesi gibi çeşitli alanlarında çalışan uzmanların önerilerini de içeren bir eğitim düzenledi.
- Hearken’in bünyesinde yapılan Engagement Innovation Zirvesi‘nde gazetecilerin, toplulukları harekete geçiren kesimlerden, ilişkileri geliştirme, bir araya gelme ve gerekenleri yapma yoluyla öğrenecek çok şeyi olduğu sonucuna varıldı. Hearken, daha güçlü ticaret ve daha sağlam toplulukların yolunun “merak ve dinleme”den geçtiğini savunan bir danışmanlık kuruluşu.
- ABD merkezli Yerel Bağımsız Çevrimiçi Haber (LION) Yayıncıları “önce topluluk” şiarıyla kurulan girişimlerin sayısındaki artışa dikkat çekiyor. Bu girişimler daha ürünlerini ortaya koymadan; karşısına çıkacakları, gözardı edilmiş ve habere yeterince ulaşamamış olan kitlenin ihtiyaçlarını belirliyorlar. Bu doğrultuda bir dizi örnek çalışmanın listesini çıkarıyorlar.
- Knight Foundation’un yazarlarından Mark Glaser, aralarında yerel yatırımcıların, kooperatiflerin, kâr amacı gütmeyen kuruluşların ve sınırlı sorumluluk şirketlerinin (LLC) de bulunduğu pek çok yeni teşebbüsün, haberleri organize etme sorumluluğunu, bünyelerinde bulundurdukları gazetecilere verdiğini ifade ediyor. Glaser’a göre bu yapılar için esas mesele yerelin kontrolünün sağlanması ve serbest yatırım fonlarının medyayı amansızca kontrol ettiği ABD’de yükselen bir eğilimin bölgede doğuracağı etkinin engellenmesi.
Savaşma değil anlaşma
Bu yerel girişimlerin ortak derdi gerçek insanların sorun ve meseleleriyle bağ kurmak, vurguladıkları ise insanların, topluluğun en acil sorunlarını çözmek üzere birlikte çalışmaya odaklanmasının gerekliliği.
Başka bir yerde yazdığım gibi, siyasi kutuplaşmanın ve felcin nedenlerinden biri siyasetin ulusallaşmasıdır. İnsanlar yerel düzeyde ortak sorunlarını ifade ettiğinde, tartışarak ve karşılıklı tavizler vererek ortak çözüme daha kolay ulaşabilirler. Ne var ki siyasi partiler tüm meseleleri siyah ve beyaz olarak tanımladığı için bunu pek o kadar sık görmeyiz.
İlk olarak yazarın kendi sitesinde yayınlanan bu yazıyı Defne Sarıöz çevirdi.
