NewsLabTurkey ile geçen bir yılın ardından

Tam bir yıl önce bugün NewsLabTurkey, Türkiye’nin dijital gazetecilik akademisi olarak yayın hayatına başladı.

Amacımızı dünya çapındaki gazetecilik enstitülerinin dijital platformlarındakilere benzer içerikler yaratmak, farklı medya deneyimlerini okurlarımızla paylaşmak, küresel medya endüstrisinde olup biteni Türkiye’ye anlatmak ve dijital alanda eğitici içerikler yayınlayarak geleneksel akademiye göre değişime daha hızlı bir şekilde yanıt vermek olarak tanımlamıştık.

The Guardian Foundation gibi ciddi ve küresel anlamda tanınan bir kurumla birlikte Toplumsal Bilgi ve İletişim Derneği çatısı altında İsveç Başkonsolosluğu’nun desteğiyle tamamladığımız bu bir yıl içerisinde web sitemizde ve podcast platformlarında toplam 219 özgün içerik ve çeviri paylaştık. Ahmet Alphan Sabancı 53 defa NewsLabTurkey ekibinin ne okuduğunu ve neler hakkında kafa yorduğunu anlatan bültenini siz okurlarımızla buluşturdu. Hatta 53. bültende, takipçilerimizin bültenimizi okuma alışkanlıkları ve bülten oluşturma deneyimine ilişkin kimi notlar paylaştı. Kareem Shaheen İstanbul’da çalışacak olan yabancı muhabirler için kapsamlı bir rehber hazırladı. Kadir Has Üniversitesi’nde Friedrich Ebert Stiftung desteğiyle kadın gazetecilere yönelik dört günlük bir özel eğitim programı düzenledik. Birinci yılımızın son haftalarında ise, dünya gündemine nihayet damga vuran iklim krizi konusunda da sessiz kalmadık ve Türkiye’den Covering Climate Now projesine katılan ilk medya platformu olduk. Bu kapsamda gazetecilerin iklim haberleriyle ilişkisine dair içerik ve çeviriler ürettik.

Tüm bu yaptıklarımıza ek olarak, uzun vadeli planımızın bir parçası olan NLTR Akademi‘yi duyurduk ve ön çalışmalarını tamamladık. 2020 için bizi en çok heyecanlandıran projemiz olan ve The Guardian Foundation ekibiyle birlikte düzenleyeceğimiz akademinin vizyonumuzu yansıtmasına gayret ettik. Akademi kavramının saygınlığına yakışır bir şekilde kendi eğitmenlerimize de eğitimler vererek ve ders planları ile içeriklerini güncellemelerine yardımcı olarak özel ve özgün bir program geliştirdik. Toplamda 10-12 saatlik ve kısa derslerden oluşan bir program yerine toplamda 96 saate yayılan, içerik üretimi, iş modelleri, hukuk ve etik gibi konularda verilecek derslerden oluşan bir program oluşturduk. Öğrencilerin projeleriyle başvuracağı programımıza katılımları hâlinde onlara gazetecilik fikirlerini hayata geçirmek üzere mini ödenekler sunacağız. Uzman gazeteciler ve akademisyenlerden oluşan eğitmen ekibimiz, öğrencilere yalnızca ders vermekle kalmayacak, öğrenciler seçtikleri uzmanlardan danışmanlık hizmeti de alma fırsatı bulacaklar. Başvuruları 20 Ekim 2019 tarihine kadar sürecek akademiye her yaştan gazetecinin katılımını bekliyoruz.

Tabii ki şu ana dek yaptıklarımız ve 2020 için planladığımız NLTR Akademi aslında bizim kendimizi anlatma çabamız. Geçen bir yıl boyunca dijital hikâye anlatımında kullanılan araçlara ve gelir modellerine odaklanmamız, gazetecilerin dijital becerilerini artırmasını sağlama ve kendine yetebilir haber odaları kurmaları için onlara fikirler verme misyonumuzun bir gereğiydi. Yaptığımız çevirilerin çoğu ya bir haber odasının ekonomisinin nasıl döndürüleceği ya da haberlerin nasıl daha anlaşılabilir ve ilgi çekici kılınabileceğiyle ilgiliydi. Metin temelli haberlerin okunma oranındaki dramatik düşüşe de, Türkiye’de ardı ardına kapanan gazetelere ve haber organizasyonlarına da tepkisiz kalamazdık. Gazeteciliğin Türkiye özelinde yaşadığı ifade özgürlüğü krizinin derinliğini hiçbir zaman es geçmemekle birlikte, yaşadığı finansal ve teknolojik krizin uzun vadede gazeteciler için yaratacağı ve hâlihazırda yaratmış olduğu güvencesizlik ve belirsizlik koşullarıyla mücadeleyi yayın politikamızın da etkinliklerimizin de temel hedeflerinden biri olarak tanımladık. Böyle yapmaya da devam edeceğiz. Zira bu büyük güvencesizlik ve belirsizlik dalgasıyla sloganla çarpışılamayacağının farkındayız.

Bu işin mutfağı nasıl işliyor diye soranlara hep küçük bir ekibimiz olduğunu söylüyoruz. Yayınladığımız içeriklerin ve bültenimizin okura hatasız biçimde ulaşması için hepsini titizlikle okuyan Duygu Uzunoğlu ve her hafta gazetecilik alanındaki en önemli yayınları tarayıp Türkiye’deki gazeteci komünitesini dünyaya bağlayan Ahmet Alphan Sabancı yıl içerisinde önemli fedakârlıklar da yaparak güneşin etrafındaki turumuzu tamamlamamıza en büyük katkıyı sağladılar. Toplumsal Bilgi ve İletişim Derneği’nden Arda Çetin web sitemizi hem tasarladı hem de ilgili teknik sorunlarımızın her birini hızla çözdü. Mehmet Şafak Sarı, Türkiye’deki gazetecilik alanındaki mevcut güvencesizlik ortamına ufak da olsa bir çare olmasını umduğumuz telif programımızı yürüttü. Erkan Saka hem fikirleriyle bizi destekledi hem de her daim sorumluluk alarak bizi dengede tuttu. Bize yazılarıyla katkı sunan onlarca gazeteci ve akademisyeni de unutmamak gerekir. Bir yıl içerisinde büyük adımlarımızın tamamını onlarla attık. NewsLabTurkey’de yayınladığımız gazetecilik pratiğine en yüksek düzeyde katkı sağlayacak içeriklerin çoğunluğu genç kuşaktan gazeteciler, akademisyen adayları ve medya profesyonellerinden geldi. NewsLabTurkey’e özgü, uzman oldukları alanda içerik üreten bir ekip kurma gayretimizin en güzel sonuçlarından biri de bu arkadaşların ürettikleri içeriklerin kalitesi ve bu içeriklerin gördüğü ilgi oldu.

Bugün itibariyle TBİD çatısı aldında The Guardian Foundation’ın ve İsveç Başkonsolosluğu’nun desteğiyle yeni bir yayın dönemine giriyoruz. NLTR Akademi’nin yanı sıra aralarında bir gazetecilik festivalinin, bir podcast atölyesinin ve video projesinin de bulunduğu çok sayıda farklı etkinlik ve yeni içerik biçimleriyle önümüzde uzun bir yılı kapsayan bir plan var. Bu etkinlik ve yeni içerik paketleriyle ilgili detaylı bilgileri önümüzdeki haftalarda paylaşacağız.

Bundan önce yaptıklarımız ve önümüzdeki dönemde yapacaklarımızla ilgili soru ve görüşleriniz için benimle sarphan@newslabturkey.org adresi üzerinden iletişime geçebilirsiniz. NLTR Akademi ile ilgili sorularınız için akademi@newslabturkey.org adresini kullanabilirsiniz. Bizim açımızdan dijital bir analitik panelindeki veriye göre bu tür geri dönüşler çok daha önemli. Mutfağımızdaki herkes için sosyal ağ hesaplarından ya da mail hesaplarımızdan bize gelen bu dönüşler büyük bir motivasyon kaynağı.

Özetle, birinci yıla sığdırabileceğimiz kadar çok şey sığdırdık. Kalite ve süreklilik bağlamında görece kısıtlı bütçemizin izin verdiği ölçüde yapabileceğimiz her şeyi yapmaya çalıştık. Bu yıl da öyle yapacağız. Ve umuyorum ki yaptığımız işte daha iyi olacağız.

Yazar hakkında

Sarphan Uzunoğlu

NewsLabTurkey Yönetici Direktörü Dr. Sarphan Uzunoğlu, kimi sivil toplum örgütlerine danışmanlık yapmakta ve İzmir Ekonomi Üniversitesi'nde yeni medya üzerine dersler vermektedir. Ashoka Fellow'u da olan Uzunoğlu, doktorasını Galatasaray Üniversitesi'nde tamamlamıştır ve geçmişte Lübnan Amerikan Üniversitesi Multimedya Gazetecilik Bölümü'nde Öğretim Üyesi Doktor, Norveç Arktik Üniversitesi Medya ve Dökümantasyon Bölümü'nde Doçent Doktor olarak çalışmıştır.