Gazeteciler haberlerini okura sunarken günümüzdeki okuma ve seyir pratiklerini dikkate almak zorundalar. Özellikle yoğun emekle üretilen haberlerin akışta tutunabilmesi çok zor. Genç nüfusun haber okuma alışkanlıklarını da dikkate aldığımızda haberlerin farklı kurgularla sunulmasına ihtiyaç olduğunu fark edebiliyoruz.
Neredeyse tüm prestijli medya kuruluşlarının tercih ettiği multimedya içerikler, haberlerin okunulurluğunu artırıyor ve içeriklerin diğer haber yığınlarından ayrışmasını sağlıyor. Örneğin, Birleşik Krallık’ta yayın yapan The Guardian, 5 farklı video türüyle Web, YouTube ve Instagram üzerinden izleyiciye ulaşıyor: son dakika, açıklayıcı videolar, sosyal video, dosya haber ve belgeseller.
Can Ertuna’nın NewsLabTurkey’de yayınlanan “Mobil habercilik: Bilgi üretim ve dağıtımında akıllı telefonların yükselişi” adlı izlenim yazısında The Guardian medya grubunun geleneksel kültürüne (ve bu kültürün haberciliğe kattığı ve dayattığı yaklaşım ve alışkanlıklara) atıfla “gazete” olarak tanımlanması haricinde artık “dijital haber platformu” olarak anılmasına giden sürecinden bahsetmişti. Bu yazıda Guardian ekibinin geleneksel gazetecilik çalışmaları dışında dijitale verdikleri önem ve farklı haber sunma formatlarını nasıl profesyonel bir şekilde yürüttüklerini görüyoruz. Mobil gazetecilik ve video gazetecilik gibi türlerin gazetecilik geleceği açısından ne kadar önemli olduğu detaylı bir şekilde işleniyor.
Peki böylesine büyük medya gruplarından, mutfağından ve maddi desteğinden yoksun gazeteciler yeni gazetecilik pratiklerinin en popülerlerinden biri olan video haber üretimini nasıl gerçekleştirecekler? Aslında bambaşka bir uzmanlık alanı olan “Post Prodüksiyon” süreçlerine tamamen hâkim olmadan video haberler üretmek ya da video içerikler üretmek mümkün müdür?
Gazetecilerin kâbusu: Video içerikler hazırlamak
Birkaç sene önce video içerikler hazırlamak çeşitli profesyonel video-kurgu programları bilmeden neredeyse imkânsızdı. Ayrıca bu programları öğrenmek, bunları kullanacak ve videoları tasarlayacak bilgisayar donanımına ulaşmak gazeteciler için hâlâ çok maliyetli. Neyse ki bulut teknolojisinin gelişimi ve bu teknolojinin yapay zekâ ile buluşması video haber yapmak isteyen veya haberlerini video ile sunmak isteyen gazeteciler için harika bir imkân yaratıyor. Bu yazıda size hem işlevi hem de ücretsiz erişimi açısından en başarılı çevrim içi video kurgu yazılımlarından Headliner ve Lumen5‘ı tanıtacağım.
Gazeteciler için harika bir araç: Headliner
İnternette bırakın video kurgu yapmayı, basit bir videoyu başından ya da sonundan kırpmak için bile bir program kullandığımızda o hizmeti sağlayan şirketin logosunun otomatik olarak videonun bir köşesine damgalanmasından kurtulmak zor. Bu yüzden Headliner‘ı keşfettiğimde çok şaşırdım. Çünkü tüm özelliklerini ücretsiz kullandığımız gibi ayrıca kendi logomuzu veya görsellerimizi ekleyerek videolar üretebiliyoruz.
Headliner’ın özelliği YouTube, Facebook, Twitter ve Instagram’daki sosyal medya yayınları için hızlı, kolay ve serbest bir şekilde videolar oluşturmanıza olanak sağlıyor olması. Diğer kısıtlı ücretsiz muadillerinin aksine Headliner gerçekten profesyonel. Wondery, WGBH, BBC, CNN ve gibi birçok medya kuruluşu düzenli olarak Headliner’ı kullanıyor. Kayıt olarak hemen işe koyulabilirsiniz. Uygulamaya dahil olan her şey tamamen ücretsiz.
4 adımda basitçe videonuzu montajlayıp çıktısını alabiliyorsunuz. Hesabınızı oluşturduktan sonra, uygulamanın nasıl çalıştığını öğrenmek için örnek bir proje üzerinde çalışma seçeneğiniz var. Bu öğretici çalışma videosunda başlıkları ve fotoğrafları değiştirebilir, ses ile oynayabilir ve başka medya ekleyebilirsiniz. 
Öncelikle size en pratik video oluşturma biçiminden bahseceğim. Özellikle radyo ve podcast programcılarına müjde: Tamamen istediğiniz logo ve görselle Audiogram tarzı yeni bir Headliner filmi yapmaya başlayabilirsiniz. Bu özellik otomatik olarak sesinizi kopyalar, alakalı anahtar kelimeleri çeker ve bunları görüntülerle eşleştirir. Aşağıdaki örnekler, neler yapabileceğinizi gösterir nitelikte.
ICYMI: @AzCardinals QB @josh3rosen tells @AdamSchein about how he’s learned how to craft a positive message for today’s society & raves about @KingJames new show The Shop on HBO pic.twitter.com/NPaUfmhKHt
— Mad Dog Sports Radio (@MadDogRadio) August 30, 2018
While visiting #TrunkNation @StevePerryMusic told @EddieTrunk about how @ArethaFranklin was an influence on him growing up. Hear the full interview on-demand via https://t.co/O1xMmHjGnb, the @SIRIUSXM app, and on #SiriusXM connected devices and speakers. pic.twitter.com/8cd3oVMyGE
— SiriusXM VOLUME (@siriusxmvolume) August 20, 2018
✨ NEW PODCAST IS LIVE! ✨ Today special guest @gracehelbig joins us! Listen now: https://t.co/tlamIxwA36 pic.twitter.com/637VBlFON9
— Hannah Hart (@harto) May 1, 2018
Videolara altyazı eklemek
Belki de hepimizin en çok ihtiyaç duyduğu şey videomuza altyazı eklemek. Headliner.App bu işi inanılmaz kolaylaştırıyor. Videonuzu yüklüyorsunuz ve uygulama sizin için saniye saniye otomatik olarak videodaki konuşmaları altyazıya dönüştürüyor. Türkçe pek iyi çalışmasa da İngilizcede kusursuza yakın verim alıyorsunuz. Ayrıca istediğiniz düzenlemeyi de bu süreçten sonra yapabiliyorsunuz. Ek olarak, yabancı ülke kaynaklı videoları, Headliner’a yükleyerek otomatik olarak İngilizce altyazı eklemesini sağlayabilirsiniz. Sonrasında ise bu altyazıları tek tek Türkçe’ye çevirebilirsiniz.
İsterseniz doğrudan boş bir proje oluşturup, yayınlamak istediğiniz belirli sosyal medya sitesi için kullanmak istediğiniz en boy oranını seçerek uygulamada sıfırdan başlamanıza da olanak var. En boy oranında ise hangi sosyal medya sitesi için hangi seçeneğin en iyi sonuç verdiğini belirtiyor.
Profesyonel videolar oluşturmak
AJ+ ve BBC’de gördüğünüz video formatlarının (görsel ve video geçişlerinin olduğu ve logo-metin ekleyebileceğiniz) hepsini basit adımlarla siz de oluşturabilirsiniz. Ayrıca hazır video ve görseller de uygulama arşivinde bulunmakta. İlgili anahtar kelimelerle aradığınız videoyu bulup anında video projenize ekleyebilirsiniz. Aşağıdaki ilk oluşturduğum video tamamen kendi yüklediğim görsel, metin ve videolardan oluşmakta. Kendi kişisel web sitemde yayınladığım bir haberin video tanıtımını yaptım. Sadece ses dosyasını Headliner’ın kendi ses arşivinden yükledim. Ücretsiz kullanabileceğiniz tematik ses dosyaları da uygulamada bulunmakta. İkinci video ise hazırladığım başka bir haberin tanıtımı. Bu videoda sadece ve sadece stok görseller ve videolar kullandım. Elinizde herhangi bir materyal olmadığında ya da zamandan tasarruf etmek istediğinizde hazır içerikleri kullanmak çok faydalı oluyor.
ABD Temsilciler Meclisi’nin en genç üyesi @AOC Alexandria Ocasio-Cortez’in genç bir kadın olması, #feminist ve #sosyalist fikirleri, rakibi Cumhuriyetçi Parti ve taraftarlarınca birer saldırı ögeleri. Son günlerde yaşanan #dans polemiği ise ABD gündeminde. pic.twitter.com/QC5Njr1FrM
— Mehmet Şafak Sarı (@msafaksari) January 10, 2019
Son yıllarda özellikle #Çin’den dünyaya yayılan haberlerde, Çin Hükümeti’nin gözetleme teknolojilerine dair çok ciddi iddialar bulunmakta. Peki son günlerde neler oluyor. @JournoComTr‘de yazdım.
👉 https://t.co/ftUpKorq7B pic.twitter.com/ClKnsiOe4O
— Mehmet Şafak Sarı (@msafaksari) January 7, 2019
Uygulamada çok sayıda görsel biçimlendirme, ses ve video kırpma, altyazı biçimleri ve tüm bu süreçleri ihtiyacınıza göre düzenleyebileceğiniz filtreler ve efektler mevcut. Hazırladığınız videoları 720px veya 1080px kalitesinde “Export” diyerek birkaç dakika içinde dışa aktarabiliyor ve bilgisayarınıza kaydedebiliyorsunuz.
Başka bir seçenek: Lumen5
Sosyal medyada hikâyelerinizi daha görünür kılmanıza yardımcı olacak bir araç olarak tasarlanan Lumen5 dijital platformlarda daha geniş kitlelere ulaşmak isteyen gazeteciler için yapay zekâ destekli platformlardan biri. FOX, Forbes ve The Economist, Lumen5 ile video içerik üreten medya kuruluşları arasında.
Lumen5 benim de editörü olduğum Dijital Güvenlik projemizde zaman zaman kullandığımız bir video oluşturucu.
1,4 milyar kullanıcısı ile dünyanın en popüler e-posta servisi Gmail’de, e-posta gönderimi ve alımı sırasında tüm içerik harici şirketler tarafından okunabiliyor mu? 👉 https://t.co/9Zmp6TTzjQ … pic.twitter.com/RVaU2yCEOA
— Dijital Güvenlik (@guvenlikmedya) July 4, 2018
Kontrol paneline bir blog yazısı veya bir içerik bağlantısı yüklendiğinde, yapay zekâ fotoğraf kütüphanesinden seçim yaparak dakikalar içinde görsel kartları oluşturuyor. Bununla birlikte, kullanıcılar otomatik olarak oluşturulan görüntüleri düzenleyebilir, fotoğraf kitaplığından ve kısa video arşivinden kendi seçimlerini yapabilir veya yalnızca kendi görsellerini yükleyebilirler.
Lumen5’ın diğer bir benzersiz özelliği, her sahnenin uzunluğunun, her bölümdeki metin miktarına göre otomatik olarak belirlenmesi ve böylece izleyiciler için okumayı kolaylaştırması. Metin konumlandırma söz konusu olduğunda, Lumen5’ın algoritması seçilen medya dosyasına göre her sahneye otomatik olarak metin yerleştiriyor. Bununla birlikte, platform diğer özelliklerde olduğu gibi, kullanıcıların metni yeniden yazmalarına, konumlandırmalarına, oynamalarına ve dikkat çekmek istedikleri metnin renklerini vurgulamalarına olanak tanıyor.
Headliner’a göre Lumen5’ın eksiği ise ücretlendirme politikası ve kullanıcılara yönelik “premium” özelliklerinin satın alınması için baskı oluşturan kısıtları. Yine de eğer vaktiniz darsa ve hemen metin üzerinden videolar oluşturmak istiyorsanız bu kısıtlılıkları ürettiğiniz videoyu sosyal medyaya koyarken çeşitli kırpma yöntemleriyle aşabilirsiniz.
